Ăn dặm kiểu truyền thống là gì, có ưu nhược điểm ra sao, và mẹ nên bắt đầu như thế nào để con ăn ngon, hấp thu tốt nhất?
Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ hiểu rõ tất tần tật về phương pháp ăn dặm quen thuộc này nhé!
Ăn dặm kiểu truyền thống là gì, có ưu nhược điểm ra sao, và mẹ nên bắt đầu như thế nào để con ăn ngon, hấp thu tốt nhất?
Ăn dặm kiểu truyền thống là phương pháp cho bé làm quen với thức ăn ngoài sữa mẹ bằng các món cháo, bột nấu chín mềm, xay nhuyễn.
Đây là cách ăn dặm phổ biến lâu đời ở Việt Nam, thường được các mẹ và bà áp dụng vì:
Dễ chế biến
Bé dễ ăn, dễ nuốt
Phù hợp với hệ tiêu hóa còn non nớt của trẻ 6–8 tháng tuổi
Trong giai đoạn đầu, món ăn thường là bột loãng, sau đó tăng dần độ đặc và đa dạng nguyên liệu khi bé lớn hơn
Phương pháp này có một số đặc điểm rất đặc trưng mà mẹ nên biết:
Bắt đầu bằng bột mịn, nhuyễn, loãng
Sau đó chuyển sang cháo rây, cháo vỡ, cháo hạt theo độ tuổi của bé
Nguyên liệu được nấu chín kỹ, nghiền hoặc xay nhuyễn để đảm bảo bé dễ tiêu hóa.
Mẹ thường nấu chung các nhóm thực phẩm trong cùng một món (tinh bột – đạm – rau củ – dầu ăn dặm).
Mẹ bón bằng thìa, đút từng muỗng nhỏ để bé tập nuốt.
Bé chưa chủ động ăn như BLW, mà cần người lớn hỗ trợ hoàn toàn.
Dù hiện nay có nhiều phương pháp hiện đại khác, nhưng ăn dặm truyền thống vẫn được rất nhiều mẹ lựa chọn nhờ các ưu điểm nổi bật:
Cách nấu đơn giản, nguyên liệu dễ tìm.
Không cần nhiều dụng cụ phức tạp, chỉ cần nồi cháo, máy xay, rây lọc là đủ.
Thức ăn nhuyễn mịn, mềm nên bé dễ ăn, ít sặc hơn.
Phù hợp cho giai đoạn bé mới tập nuốt, chưa biết nhai.
Khi nấu bột/cháo, mẹ biết chính xác lượng đạm, rau, tinh bột bé ăn mỗi ngày.
Có thể điều chỉnh công thức tùy sức ăn của con.
Mẹ có thể nấu sẵn cho 1–2 ngày, bảo quản tủ lạnh và hâm lại khi cho bé ăn.
Tiện lợi cho mẹ đi làm hoặc chăm bé một mình.
Bổ sung thêm dầu ăn dặm vào các món cháo để con thêm dinh dưỡng và hương vị ngon hơn
Tuy nhiên, phương pháp này cũng có một vài hạn chế mà mẹ cần lưu ý:
Vì mẹ đút sẵn nên bé ít có cơ hội cầm nắm, cảm nhận mùi vị, kết cấu của thức ăn, dễ dẫn đến tình trạng “ăn thụ động”.
Nếu mẹ xay quá nhuyễn hoặc lặp lại một món nhiều lần, bé có thể nhanh chán và từ chối ăn.
Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bé có thể bắt đầu ăn dặm khi:
Tròn 6 tháng tuổi
Biết giữ cổ và đầu vững
Biết há miệng khi được đút thìa
Có dấu hiệu quan tâm đến thức ăn của người lớn
Thời điểm này, mẹ có thể bắt đầu cho bé tập làm quen với bột ăn dặm loãng (từ gạo, khoai, yến mạch, rau củ nghiền…) và tăng dần độ đặc theo tháng.
Bột loãng, xay mịn
Thành phần: tinh bột + rau củ nghiền + dầu ăn dặm
Ví dụ: Bột bí đỏ – cà rốt – dầu mè / Bột khoai lang – cải bó xôi – dầu óc chó
Cháo rây, cháo vỡ hạt nhỏ
Bổ sung thêm đạm: thịt gà, cá hồi, lòng đỏ trứng…
Ví dụ: Cháo cá hồi rau củ + dầu sachi / Cháo thịt gà cải bó xôi + dầu macca
Cháo hạt, cơm nát, rau củ thái nhỏ
Tập cho bé tự xúc ăn, tăng lượng dầu ăn dặm để bổ sung năng lượng.
Ví dụ: Cháo thịt bò cà rốt + dầu olive / Cháo tôm bí đỏ + dầu gấc
Trọn bộ ăn dặm Lê Gia – an lành, tự nhiên, giàu dinh dưỡng
Dù bé bắt đầu ăn dặm, sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính trong 12 tháng đầu.
Mẹ nên duy trì bú sữa mẹ hoặc sữa công thức 500–700ml/ngày.
Hệ thận của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, nên chỉ nên dùng vị tự nhiên từ thực phẩm (rau củ, thịt cá).
Nếu cần tạo vị đậm nhẹ, mẹ có thể chọn nước mắm cho bé Lê Gia – loại nước mắm nhạt muối, giàu đạm tự nhiên, an toàn cho trẻ nhỏ.
Dầu ăn dặm giúp tăng năng lượng và hỗ trợ hấp thu vitamin A, D, E, K.
Mỗi bữa chỉ cần 5ml (1 thìa cà phê) dầu ăn dặm Lê Gia – ép nguội từ hạt Macca, Mè, Gấc, Óc chó… để bé vừa ngon miệng, vừa hấp thu dinh dưỡng tối đa.
Thay đổi vị, kết cấu và màu sắc món ăn mỗi ngày giúp bé thích thú, không chán ăn.
Đừng ép bé ăn hết khẩu phần.
Hãy để bé được từ tốn, thoải mái khám phá hương vị – đó là cách tốt nhất để hình thành thói quen ăn uống lành mạnh.
Ăn dặm kiểu truyền thống không hề “lỗi thời” – ngược lại, vẫn là lựa chọn phù hợp với phần lớn trẻ nhỏ Việt Nam nếu mẹ biết cách nấu đa dạng, cân đối dinh dưỡng và giữ tinh thần thoải mái cho con.
Dù là kiểu ăn dặm nào – Nhật, BLW hay truyền thống – điều quan trọng nhất vẫn là tình yêu, sự kiên nhẫn và hiểu con.
Hãy để mỗi bữa ăn của bé là một hành trình vui vẻ, trọn vẹn và đủ đầy dinh dưỡng.