Hướng dẫn chi tiết về cách ăn dặm kiểu Nhật cho bé

1. Ăn dặm kiểu Nhật là gì?

Ăn dặm kiểu Nhật (ADKN) là phương pháp ăn dặm nổi tiếng bắt nguồn từ Nhật Bản. Phương pháp này được thực hiện bằng cách giới thiệu đến bé các món ăn là các thực phẩm được chế biến riêng biệt nghiền nhuyễn rây theo kích thước phù hợp lứa tuổi và giới thiệu đến bé nhiều loại trong cùng một bữa.

Phương pháp này Tôn trọng vị giác tự nhiên của bé: để bé cảm nhận được đầy đủ hương vị của từng thức ăn riêng biệt.

2. Những ưu nhược điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật mẹ cần biết 

Nhược điểm: 

Mẹ cần đầu tư thời gian trong chuẩn bị: Các món ăn được giới thiệu với độ thô tăng dần, mẹ cần chuẩn bị các rây có mắt lưới to dần trong quá trình tập và chăm bé ăn dặm cũng như phải dự trữ các thức ăn chuẩn bị sẵn trong tủ đông. 

Đây là một trong các khó khăn cốt lõi nhất của phương pháp này, nhưng nếu mẹ vượt qua được khó khăn về thời gian và công sức thì kết quả của phương pháp này sẽ rất ngọt ngào 

Ưu điểm: 

Việc không sử dụng các loại gia vị bất kỳ giúp bé cảm nhận hương vị nguyên bản tự nhiên riêng biệt của mỗi loại thức ăn, và phát triển vị giác theo hướng rất tinh tế. Mẹ thuận lợi trong việc theo dõi con mình xem có dị ứng với thức ăn nào không. Mẹ thuận lợi theo dõi sở thích món ăn của bé. Nhưng cần tránh trường hợp một số bé kén ăn chọn đi chọn lại một món gây hạn chế trong đa dạng dinh dưỡng 

3. Các giai đoạn ăn dặm kiểu Nhật

Giai đoạn 1: Khởi đầu khi bé bắt đầu ăn dặm 6 tháng tuổi

• Mục tiêu: Bé làm quen với thức ăn ngoài sữa, tập nuốt.
• Đặc điểm thức ăn: Thức ăn nhuyễn mịn, gần như lỏng (như súp loãng).
• Thực phẩm tiêu biểu:
  • Cháo gạo loãng (tỷ lệ gạo : nước = 1:10), xay nhuyễn.
  • Rau củ hấp chín, nghiền mịn: cà rốt, bí đỏ, khoai tây, súp lơ.
  • Quả nghiền: chuối, táo hấp.
• Lịch ăn: Bắt đầu 1 thìa nhỏ, 1 bữa/ngày, sau đó tăng dần.

Giai đoạn 2: Làm quen (7–8 tháng tuổi)

• Mục tiêu: Bé tập nhai lợn cợn, làm quen với nhiều loại thực phẩm hơn.
• Đặc điểm thức ăn: Đặc hơn, nghiền thô, hạt lợn cợn mềm.
• Thực phẩm:
  • Cháo 1:7 hoặc 1:5.
  • Rau củ nghiền thô.
  • Thịt gà, thịt bò, cá trắng, lòng đỏ trứng, đậu phụ, sữa chua không đường.
• Lịch ăn: 2 bữa/ngày, mỗi bữa 2–3 loại thực phẩm.

Giai đoạn 3: Tập nhai (9–11 tháng tuổi)

• Mục tiêu: Bé tập bốc, tập cắn, học kỹ năng nhai.
• Đặc điểm thức ăn: Thức ăn mềm, thái miếng nhỏ, bé có thể cầm tay.
• Thực phẩm:
  • Cháo đặc, cơm nát.
  • Rau củ hấp cắt que mềm.
  • Cá, thịt băm viên nhỏ, mì, nui mềm.
  • Bánh mì sandwich, trái cây chín mềm.
• Lịch ăn: 3 bữa chính + bữa phụ (hoa quả, bánh ăn dặm).

Giai đoạn 4: Hoàn thiện (12–18 tháng tuổi)

• Mục tiêu: Bé ăn gần như người lớn, tập tự xúc ăn.
• Đặc điểm thức ăn: Thức ăn mềm, cắt miếng vừa ăn, nấu nhạt.
• Thực phẩm:
  • Cơm mềm, súp miso loãng, mì udon.
  • Rau củ, cá, thịt, trứng nấu chín kỹ.
  • Sữa chua, phô mai tươi, trái cây.
• Lịch ăn: 3 bữa chính + 2 bữa phụ.

4. Thực đơn mẫu ăn dặm kiểu Nhật

Ví dụ cho bé 6 tháng tuổi

• Sáng: Cháo trắng loãng xay nhuyễn (1–2 muỗng).
• Trưa: Cà rốt hấp nghiền mịn.
• Chiều: Chuối nghiền.

Ví dụ cho bé 8 tháng tuổi

• Sáng: Cháo gạo – cà rốt – cá hồi (nghiền thô).
• Trưa: Khoai lang hấp, lòng đỏ trứng nghiền.
• Chiều: Sữa chua không đường, vài miếng táo hấp mềm.

Ví dụ cho bé 11 tháng tuổi

• Sáng: Cơm nát với sup hoặc bún gạo sợi ngắn, rau bó xôi.
• Trưa: Nui mềm trộn thịt gà băm, cà chua.
• Chiều: Bánh mì sandwich nhỏ + chuối cắt lát.

6. Những dụng cụ thường đi kèm với phương pháp ăn dặm kiểu Nhật 

Bộ chế biến ăn dặm

• Rây lọc: Dùng để lọc cháo, nghiền mịn rau củ, giúp thức ăn nhuyễn mịn phù hợp với giai đoạn đầu.
• Cối và chày nghiền: Giúp nghiền cháo, khoai, rau củ mà vẫn giữ được độ sánh tự nhiên.
• Bát và thìa nhỏ: Dùng để đong, đựng và trộn thực phẩm.
• Dụng cụ vắt cam/ép trái cây: Dùng lấy nước hoa quả tươi cho bé.

Dụng cụ nấu và bảo quản

• Nồi nấu cháo hoặc nồi cơm điện kèm cốc nấu cháo: Giúp mẹ nấu cháo nhuyễn, tiện lợi và tiết kiệm thời gian.
• Khay trữ đông: Bảo quản từng phần thực phẩm đã chế biến (như cháo, rau củ nghiền, nước dashi) để dùng dần.
• Hộp bảo quản thực phẩm: Chọn loại chịu nhiệt, an toàn cho bé.

Dụng cụ ăn uống cho bé

• Bát ăn dặm chống trượt: Giúp bé tập ăn mà không làm đổ thức ăn.
• Thìa silicone mềm: Êm ái với nướu, giúp bé làm quen với việc mút và nuốt.
• Cốc tập uống: Hỗ trợ bé học cách tự uống nước.

Các vật dụng hỗ trợ khác

• Ghế ăn dặm: Giúp bé ngồi vững, tạo thói quen ăn uống đúng tư thế.
• Yếm ăn chống thấm: Giữ quần áo bé sạch sẽ, dễ vệ sinh.

Dù mẹ đang áp dụng phương pháp ăn dặm nào  đi nữa, mục tiêu lớn nhất cũng là được nhìn thấy bé khỏe, bé vui, bé hào hứng với bữa ăn, bé tiếp nhận đủ dinh dưỡng để lớn lên khỏe mạnh. Mẹ hãy xem giai đoạn ăn dặm này chính là giai đoạn mà cả hai mẹ con hay thậm chí là cả gia đình cùng được trải nghiệm một lối sống lành mạnh khoa học và thú vị.